Елдік ерге ұран болғалы талай ықылымға куәгер күз бен мың құлпырынды көктеме өтті…
Ерлік бір естігенде құлаққа ұлы қайсарлық, ақылдылық пен айла, шыдам пен жігерін тасқа жоныған соны қадамның шын шарты, ілкі әрекеттердің маңдайға біткен борышы, жанкештілік мәніндегі жеңістің мәңгілік ғұрпы.
Мұның ақиқаттығын «…еркіндіктің құлпын қылышпен аш…» деп келетін Күлтегіндік жорық жырды тамырға күрең мөр қып басқан, баһардүрліктің шын баяндамасына кешегі кеңестік кезеңде небәрі үш томдығына хандықтың соңғы сарқыты Хан-Кененің көтерілісі мен бұлғақ пен дабыралы, табыттың кернеуіне байланған рух желісін тарихи тұрғыда жаңғыртып, қайта түлеткен Ілияс Есенберлиннің «Көшпенділері» зият мәселесінде даланың дарабоз дербестігін, шаңырақтың қайта құрылуына шанышқан ең керекті уық болатын-ды. Өйткені, рух мүлгігенде оятқандардың дені аспандық әлемде жарқыраған жұлдыздайын жер бетіндік қиян-кескі мен оспадар қылыққа қолдан келер қайранын демі таусылғанша қылып, көктен барлай ғана қарауда еді.
Ғылым мен ғалымдық та жүректің ерлігі. Кең қанатты Алаш қозғалысы да бүгінгі күні шын ден қойып, идеал тұрғыда қастерлейтін, мемлекет істерінде көрініс табуы тиіс ұлағаты бар ұлы мемлекеттіктің алтын керегесі мен барқадірлі биік ұғымдар. Қайта құру сынды аяусыз, өтеусіз еңбек капиталында далалық жарандар ерлігі ең ғажап үлгіде бой көрсеткені және бар.
Екінші Дүниежүзілік соғыста есім-сойы аталмағандықтан қаншама ұл-қыздардың қыршын кеткен ғұмыр дерегі де жұмбақ та дәйексіз ерлік. Оны түйсікпен ұғып, тілсіз сөйлейтін тарихтың үнсіз парағынан ізденіп ұғарға ұландардың шұғылалы маңдайына міндеттейтін кезеңдік толғаныс өзегінде даралық бар.
Соның негізінде, «Түп- тұяқаннан өзіме шейін..» деп таныған болған «менің елім- менің қара кітабым» деп оқыған қасіретнамасына жылаусыз бойлап, бекіген де ыждаһатым жеткені өскелең ұрпақтың балауса санасына құярымыз бұқпантайсыз, аярлықсыз, әсірелеусіз баптап ұшар биігіне ынталы болу мен қайсарлықты тұлғасына қалыптау.
Елдік құтты бірлікке ұялайды.
Асқақтық барлықты қамтиды.
Айбындылық та шегіністі болдырмайтын серт сынды, рух сынамасы, жүз қайраты, мейлінше меймандос халықтың мыңжылдық төзім талабындай тұғырлы тұрпат.
Елдігі бар халық қашанда ең талмау тұсында ерлікті талап етеді. Қайраткер және ұлт көсемі Әлихан Бөкейхан: «Жапонда кісі қажетіне жаратылмаған алақандай жер жоқ…Жер дауы – тамам бүкіл қазақ дауы…» деп ұлан-байтақ даланы өркениетті елдің келешегіне адалынан жаратуды айтқан.
Жаһандану кезеңінде арқаны кеңге салып, соңынан сан соғып қалуға жол жоқ. Бізге бостандық әкелген Әлиханша айтсақ, ұлттық ынтымақ қана болатын. Сондықтан, ұлттық және барлық сипатында халықтық жер мен ел игілігі мен бірлік мүддеде ел басқару ісіндегі адалдық, кісілік кейіптегі адалдық та ерлікке теңеліп, керектігі сезілетін заман болды. Бұл келер ұрпақ алдындағы елеусіз де тегеурінді талап: бұ хақында да көсем « бұл болып тұрған заман– Алаштың азаматына зор жүк» дегенімен қиысатын мән.
«Қазақтың әрбір түйір тасы қазақтың өңіріне түйме қадалуы тиіс» деген ұстанымды орындап жүрміз бе?!
«Ата Тілім менің,
Сенің күркіреген күндей қасиетті Дауысыңды
Шеше құрсағына біткенімнен-ақ естігем…» деген жантебіренісі мол ақын Тынышытықбек Әбдкәкімұлының толғаулы жырларын түйсіндік пе?!
Сөз сүлейі Асқар Сүлейменов айтқандайын мен бұл қалам тербеулік жантебіренісіммен «ұлтжандылықты ауаның деңгейіне дейін» көтеріп отырғаным жоқ.
«Ел ділімен танылмақ» деген тағы бір сөзінде Асқар жазушы.
Діл де жүрекке ұялайды.
Тіл тікелей рухға бағынышты құбылыс. Сұраулардың соңғысы емес, санаға біткен шамбілтені жарқыратып жағып отыру жарықтың міндеті. «Сауалы бұйрық тектіге солқылдақ жауап жүрмегені» рас болса, парасатты ақыл-оймен меңгерген қалыбымыз қайсы?!
Елдік ерге ұран болғалы талай ықылымға куәгер күз бен мың құлпырынды көктеме өтті…
Ерлік бір естігенде құлаққа ұлы қайсарлық, ақылдылық пен айла, шыдам пен жігерін тасқа жоныған соны қадамның шын шарты, ілкі әрекеттердің маңдайға біткен борышы, жанкештілік мәніндегі жеңістің мәңгілік ғұрпы.
Тәуелсіздік құтты және баянды болғай!
Эльдар Серік,
Тұйық орта мектебінің
11 «ә» сынып оқушысы.
