Адам папилломасы вирусына қарсы вакцинацияның маңыздылығы!
Қазақстанда Адам папилломасы вирусына қарсы алдын алу шаралары жүргізілуде.
Адам папиллома вирустары – тері мен шырышты қабаттардың эпителийіне әсер ететін өте кең таралған вирустар тобы. Онкогендік қаупі жоғары және төмен вирустар бар. Сонымен қатар, бізде бұл вирустың 100-ден астам түрі бар екенін ұмытпаңыз, олардың 14-і онкогенді, яғни онкологиялық аурулардың дамуына әкеледі.
Көптеген адамдарды Адам папиллома вирустары алаңдатпайды, бірақ кейбір папилломавирустар сүйелдерге немесе қатерлі ісікке әкелуі мүмкін. Папиллома вирусы адамнан адамға тұрмыстық байланыс және жыныстық қатынас арқылы берілуі мүмкін.
Дүниежүзілік Денсаулық Ұйымының мәліметі бойынша, 95% – дан астам жағдайда жатыр мойны обырын адам папилломавирусы (АПВ) тудырады. Жатыр мойны обырының 70%-ы АПВ-ның екі жоғары онкогенді түрімен шақырылады (16, 18 серотип).
Қазақстанда жыл сайын Жатыр Мойны Обыры диагнозын 1,5-2 мың әйел естиді және жылына 500-ден астам әйел қайтыс болады.
Жатыр мойны обырын тудыратын адам папиломавирусы болғандықтан, адам папиллома вирусына қарсы екпе алып, жатыр мойны обыры алдын алуға болады.
Қазақстанда жатыр мойны обыры сүт безі обырынан кейінгі әйелдерде онкологиялық аурулардың таралуы бойынша екінші орында тұр.
Адам папиллома вирусын жұқтырудың және жатыр мойны обырының дамуының алдын алудың жалғыз әдісі – адам папилломавирусына қарсы вакцинация. Әлемде бұл вакцинаға сұраныс өте жоғары. Бүгінгі таңда 125-тен астам ел өздерінің ұлттық вакцинация күнтізбесіне осы вакцинацияны енгізді. Вакцинаның маңыздылығы-жатыр мойны обырының дамуы әйелдің адам папилломавирусын жұқтыруымен байланысты екендігі туралы көптеген ғылыми дәлелдер бар. Бұл қазірдің өзінде расталды.
2024 жылдың қыркүйек айынан бастап 11 жастағы қыздарға вакцинация жүргізіледі. Бұл жас Дүниежүзілік Денсаулық Ұйымының ұсынымына сәйкес таңдалған, өйткені 11-14 жаста вакцинация ересек жастағы вакцинациямен салыстырғанда неғұрлым тиімді, тұрақты иммунитет қалыптасады. Вакцина Ұлттық егу күнтізбесіне енгізіледі. Ол 11 жастағы қыздарға ата-аналардың балаларды вакцинациялауға келісімін алғаннан кейін жүзеге асырылады.
Адам папиллома вирусына қарсы вакцинаның тиімділігі қандай?
Вакцина жатыр мойны обырымен ауру қаупін 70-90%, тік ішектің қатерлі ісігімен ауру қаупін 77%, ерлер мен әйелдердің жыныс мүшелерінің қатерлі ісігі даму қаупін 96-99%-ға төмендетеді.
Біздің ауданда бүгінгі күнге вакцинацияға жалпы 11 жастағы – 218 қыз бала жоспарланған.
Осындай вакцинаның елімізде қолданылатыны қуанышты хабар. Бұл ретте, ата-аналарды, қыздарын жатыр мойны обырынан қорғайтын вакцинаны алуға шақырамыз!
Қымбатты ата-аналар!
Қыздарымыздың денсаулығы өз қолымызда!
Вакцинацияның маңыздылығын есте ұстайық!
Ш.Өзекбаева,
Кеген аудандық санитариялық-
эпидемиологиялық басқармасының
жетекші маманы.
