Отбасыға қолдау – қоғам тұрақтылығының негізі
2025 жылдың наурыз айында Кеген ауданында «Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі» мемлекеттік мекемесінің жанынан «Отбасын қолдау орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі өз жұмысын бастады. Бұл орталық отбасылардың әл-ауқатын арттыру, өмірлік қиын жағдайға тап болған азаматтарға кешенді көмек көрсету және әлеуметтік қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында құрылды.
Орталық жұмысы іске қосылғалы бері аудан көлемінде елеулі нәтижелерге қол жеткізілді. Қысқа мерзім ішінде:
– Орталықта тіркелген азаматтар саны – 73;
– Барлық тіркелуші FSM (Family Support Management) мобильдік қосымшасына енгізілді;
– 37 адам әлеуметтік ақпараттық кеңес алды;
– 35 азаматқа заңгерлік көмек көрсетілді;
– Орталық тарапынан 21 шара ұйымдастырылды (оның ішінде тренингтер, кездесулер, оқыту семинарлары және қоғамдық акциялар бар);
– 23 кейс сәтті аяқталып, нақты нәтижелерге қол жеткізілді (азаматтарға әлеуметтік қызметтер көрсету, құқықтық мәселені шешу, жұмыспен қамтуға жәрдемдесу, т.б.).
Орталық қызметінің басты мақсаты – аудан тұрғындарына, әсіресе осал топтағы азаматтарға әлеуметтік, психологиялық, құқықтық және ақпараттық көмек көрсету. Сонымен қатар, FSM мобильдік қосымшасының көмегімен көрсетілетін қызметтердің ашықтығы мен жеделдігі қамтамасыз етіліп отыр.
Мекеме мамандары отбасылық мәселелердің алдын алу, қиын жағдайға тап болған азаматтарды қоғамға бейімдеу, дағдарыс кезінде қолдау көрсету бағытында тұрақты жұмыс жүргізуде. Әсіресе, жалғызбасты аналар, көпбалалы отбасылар, мүмкіндігі шектеулі жандар мен уақытша қиындыққа тап болған азаматтар ерекше назарда.
Кеңес беру қызметінен бөлек, орталық заңгерлік көмек, психологиялық қолдау, әлеуметтік бейімдеу шараларын іске асырады. Орталық ұйымдастырған әрбір іс-шара отбасылық құндылықтарды насихаттап, тұрғындардың өмір сапасын арттыруға бағытталған.
Кеген аудандық «Отбасын қолдау орталығы» тек қызмет көрсету орны емес, бұл – үміт пен қолдау орталығы. Әр келген азаматқа жеке көзқарас пен жанашырлық таныту – орталық жұмысының басты қағидасы.
Аудан басшылығы тарапынан да орталықтың жұмысына тұрақты қолдау көрсетілуде. Бұл өз кезегінде әлеуметтік қызмет сапасының артуына және тұрғындар сенімінің нығаюына ықпал етуде.
Сонымен қатар демеушілердің қолдауымен 2025 жылдың наурыз айында «Наурызнама» акциясы аясында өмірлік қиын жағдайға тап болған отбасыларға азық-түлікпен көмек көрсетілді. «Әр әйел бақытты болуға лайықты» челенджі шеңберінде сұлулық салоны қызметтері ұсынылды. Сондай-ақ тамыз айында «Мектепке жол» акциясы және басқа да бастамалар арқылы мұқтаж отбасыларға азық-түлік және қажетті заттар түрінде қолдау көрсетілуде.
Отбасын қолдау орталықтары, немесе ОҚО, — бұл өмірдің қиын жағдайларына тап болған отбасыларға/адамдарға көмек пен қолдау көрсету, сондай-ақ олардың қоғамдағы орнын нығайту және әлеуметке қосылуына жәрдемдесу үшін құрылған арнаулы мекемелер.
Отбасын қолдау орталықтарының (ОҚО) қызметтері:
Психологиялық көмек:
– Отбасы мүшелеріне, соның ішінде ата-аналарға, балаларға және жасөспірімдерге жеке және топтық кеңес беру.
– Стресті басқару, қарым-қатынасты жақсарту және қақтығыстарды шешу бойынша тренингтер ұйымдастыру.
Заңгерлік көмек:
– Отбасылық заңнама, бала құқықтары, неке және мүлік қатынастары мәселелері бойынша кеңес беру.
– Қажетті құжаттарды рәсімдеуге жәрдемдесу.
Әлеуметтік қолдау:
– өмірдің қиын жағдайына тап болған отбасыларға (мысалы, көп балалы, аз қамтылған, мүгедек балалары бар отбасылар) әлеуметтік жеңілдіктер, қолдау көрсету бағдарламалары және мемлекеттік көмек туралы ақпарат беру арқылы көмектесу.
Білім беру іс-шаралары: ата-аналар үшін тәрбие, отбасындағы қарым-қатынас және балаларды дамыту мәселелері бойынша семинарлар, шеберлік сабақтарын және дәрістерді ұйымдастыру.
Отбасылық дағдарыстың алдын алу: отбасындағы қақтығыстарға, ажырасуға немесе зорлық-зомбылыққа алып келуі мүмкін қатерлерді анықтап, алдын алу. Тұрмысы нашар отбасылардың әлеуметке бейімделуі үшін олармен жұмыс істеу.
Үйлестіру және ынтымақтасу: отбасын қолдау бағдарламасын бірге іске асыру үшін жергілікті билік органдарымен, білім беру мекемелерімен, медициналық ұйымдармен және үкіметтік емес ұйымдармен әрекеттесу.
Ақпараттық қолдау: отбасылардың құқықтық сауаттылығын және хабардарлығын арттыруға бағытталған ақпараттық материалдарды (буклеттерді, жаднамаларды, онлайн-контентті) жасау және тарату.
Демалу іс-шарасын ұйымдастыру: отбасылық байланыстарды нығайтуға және отбасылық құндылықтарды насихаттауға бағытталған отбасылық мерекелерді, мәдени және спорттық іс-шараларды өткізу.
ОҚО қызметін алушылар мыналар болуы мүмкін:
• өмірдің қиын жағдайына тап болған немесе сондай жағдайдың орын алу қатері төнген жағдайда тұрған адамдар (отбасылар);
• ішкі істер органдарында профилактикалық есепте тұрған тұрмысы нашар отбасылар;
• төтенше, дағдарысты және қанағаттандырылмаған деңгейге жатқызылған отбасылар;
• тұрмыстық зорлық-зомбылық белгілері бар адамдар;
• сексуалдық зорлыққа ұшыраған адамдар;
• ажырасу процесіндегі, ажырасу алдындағы және қақтығыс жағдайын тудыратын ажырасудан кейінгі отбасылар;
• неке қиюды жоспарлап жүрген адамдар;
өз еркімен жүгінген адамдар (отбасылар).
Адамның (отбасының) қажеттіліктеріне байланысты ОҚО мамандары мыналарды жүргізеді:
– Адамның (отбасының) мемлекеттік қолдау шараларына деген қажеттіліктерін бағалау және анықтау, кеңес беру көмегі,
– өмірдің қиын жағдайына тап болған адамдарды (отбасыларды) ерте анықтау және оларды қамту бойынша жұмыстарды үйлестіретін мобильді топтардың жұмысын ұйымдастыру,
– Мемлекеттік органдардың және өмірдің қиын жағдайына тап болған адамдарға (отбасыларға) жан-жақты көмек көрсететін ұйымдардың жұмысын үйлестіру,
– тұрмыстық зорлық-зомбылық белгілері бар адамдардың уақытша паналауын ұйымдастыру болып табылады.
Лаура Мұхаметқали.
