Мал қыстату
«Малды жақсы баққаның, абырой атақ тапқаның, малды жаман баққаның келген бақты қаққаның» – демей ме данагөй халқымыз. Малды кез- келген адам баға алмайды. Өйткені бабаларымыз не ойласа да тереңіне үңілген ғой. Ондағы шындық пен мал бағудың кәсіптілігі мен жан жануардың мінез – құлқымен үндес болған жандардың ғана қолынан келетін шаруа. Малда тіл жоқ болғаны мен, көзімен көріп, көңілмен тоқитын әр жануардың зерттеліп бітпеген құпиясы көп дер едім. Өзіңді қақаған қары борап тұрған, қаңтардың қақаған қара суығында, жел өтінде мал бағып жүргеніңде бір сәт ой елегіңнен өткізіп көргін. Бұл көріністі өзім ойлай алмаймын. Біз мал шаруашылығымен айналысатын аққарлы тау Сарытау етегінде «Азамат» шаруа қожалығына ат басын тіредік. Күнделікті күйбің тірліктен тынбай айналысып жатқан, тынымсыз еңбектің қайнаған үстінен түстік. Қыстың қара суығы тұр естіліп деген өлең жолы есіме түсті. Отар қойдың тау етегіндегі ойпаңда жайылып тұрғаны байқалады. Жылқылары қора маңындағы науадан тұзданып, қаз қатар тау ығына қарай тізбектеліп өріп барады. Шаруасын қоя салып бізге қарай аяңдаған шопан жылы жүзбен амандық саулықтан соң мән жайымызға жайдарлы көңілмен жауап қатып, өзін таныстырып жатыр. Мен «Азамат» шаруа қожалығының төрағасы Нұрәділ Бәзілбай Рақымбекұлымын деп таныстырып, малшаруашылығымен әкем Рақымбек зейнетке шыққаннан соң шопан таяғын қолыма алдым дейді отыздың қырқасынан асқан шопан жігіт. Бағымындағы 500 бас қойды, жетпіс бас жылқыны, отызға жуық ірі қара малы жайлаудан күздейге қоңды түсіп, қылышын сүйреткен қыстан аман есен алып шығу басты мақсатымыз дейді «Азамат» шаруа қожалығының төрағасы Нұрәділ бауырымыз. Әудем жерде жылқыларын қайырып жүрген шаруа қожалығының жылқышысы Мәди Рақымжан мен көмекші шопан Ақылбек Шуақбаев өз тірліктерімен айналысып жүргенін байқадық. – Алғаш елу қоймен бастаған едік, қазір бес жүз бас меринос қойға жеткіздік,- дейді төраға Нұрәділ жымиып. Қыс қамын жазда ойлаған малшылар қауымы, қысқа әзірлікпен кіргендерін көзбен көріп қайттық. Ерінбеген жандар ғана алақанынан май жалайтыны шындық. Еңбек еткен ерінбей, тояды қарның тіленбей деген мақал осы шаруа қожалық мүшелеріне арналғандай.
Нұрболат Тастанқұлов,
«Қарқара».
